رسته‌ها
داور و عدلیه
امتیاز دهید
5 / 4.6
با 45 رای
نویسنده:
امتیاز دهید
5 / 4.6
با 45 رای
از میان سه وزیر مقتدر پهلوی ـ نصرت‌الدوله فیروز، عبدالحسین تیمورتاش و علی‌اکبر داور ـ اگرچه هر سه در دگردیسی ایران نوین نقش تعیین کننده‌ای ایفا نمودند، اما هر سه نیز در مسیر قدرت جان باختند.
بی‌تردید یکی از قدرتمند‌ترین مردان عصر رضاشاهی که در سیر تحولات جامعه آن روز نقش عمده و جایگاه تعیین کننده‌ای داشت، علی‌اکبر داور بود.
مردی که فرا‌تر از خطوط میانه‌روی حرکت می‌کرد، اما هرگز در صفوف ممتاز نزدیکان پهلوی اول، در جاده پرترافیک رادیکالیزه شدن عرصه سیاست شتابی به خود راه نداد. او دانش‌آموخته دارالفنون بود و در ۲۲ سالگی شاهد جنبش مشروطه‌خواهی ایرانیان شد. پدری بسیار متدین و ملایم داشت که در تربیت فرزند خود از هیچ فداکاری دریغ نمی‌نمود.
نویسنده جوان روزنامه «شرق» بعد‌ها در ژنو به تاسیس «حزب ملی ایران» همت گمارد تا عده‌ای از رجال ایرانی از جمله داوود پیرنیا، اسدالله ملک‌زاده، دکتر محمود افشار یزدی، پل کتانچی‌خان و ابوالحسن حکیمی را دور خود جمع کند.
او به تاسی از سیدحسن تقی‌زاده کمیته‌ای در لوزان سوئیس تشکیل داد و به همین جهت با کمیته برلن ارتباط تنگاتنگی برقرار کرده بود، حتی نام خود را ـ علی‌اکبر خازن ـ به انتخاب سیدحسن تقی‌زاده در برلن به علی‌اکبر داور تغییر داد.
عضو سابق‌ اتحادیه‌ دانشجویان‌ ایرانی‌ در لوزان‌، بلافاصله‌ پس‌ از کودتای ۱۲۹۹ به‌ ایران‌ بر می‌گردد.
نخست‌ در وزارت‌ معارف‌ مشغول‌ کار می‌شود و سپس‌ در مجلس‌ چهارم‌ شرکت‌ می‌کند و حزب‌ رادیکال‌ را تاسیس‌ می‌نماید و روزنامه «مرد آزاد» را منتشر می‌سازد. او به زودی‌ به‌ اتفاق‌ تیمورتاش‌ و تدین‌ از همراهان‌ سردار سپه‌ می‌شوند و کمی بعد ایدئولوژی‌ آنها به «ناسیونالیسم‌ و تاسیس‌ یک‌ دولت‌ تجددگرا و متمرکز» تمایل پیدا می‌کند.
داور معتقد بود‌ که‌ برای‌ هرگونه‌ تحول ‌و تغییر باید اولویت «مطلق‌ اقتصاد» را پذیرفت‌، با وجود فقر نمی‌توان‌ آدم‌ شد و اصلاح‌ سیاسی‌ و اداری‌ وسمه‌ بر ابروی‌ کور است‌. بهبودی‌ اوضاع‌ ایران‌ در وهله ‌اول‌ ارتباطی‌ با جهل‌ ندارد و با ترقی‌ معارف‌ مملکت‌ اصلاح‌ نخواهد شد.
شاید اولین بار علی‌اکبر داور در مسند یک رجل سیاسی وقتی دست به یک کار متهورانه در وزارت عدلیه زد عده‌ای از رجال هم‌ سلک او وسعت نظر و طبیعت واقعی او را شناختند. او یک ماهی وزارت عدلیه را تعطیل کرد و کارمندان فاسد و رشوه‌خوار را از دایره اختیارات عدلیه دور ساخت.
اما چند سال بعد رفتار جسورانه‌تری از او سر زد. این بار داور در دومین سال وزارت خود در مالیه به خدمت ۳۱ نفر از مستخدمین بلژیکی خاتمه داد و به جای آنان از جوانان تحصیلکرده ایران استفاده کرد.
استخدام مستشاران بلژیکی برای گمرک ایران از دوره سلطنت مظفرالدین شاه آغاز شد و اولین رییس بلژیکی گمرک ایران مسیو نوز نام داشت که بعد‌ها مقام وزارت گمرکات ایران را گرفت و اختیار درآمد گمرک ایران با آنها بود.
علی‌اکبر داور در‌‌ همان سال‌های نخست وزارت این ایده را دنبال می‌کرد که قبایل، عشیره، دسته‌ها و گروه‌ها چندان در معادلات سیاسی کارساز نیستند بلکه نوع تربیت سیاسی ـ اجتماعی افراد است که دایره معادلات و فرضیات سیاسی ایران به نفع یا زیان جامعه تغییر خواهد داد.
روزی خود او به علی وکیلی ـ رییس شرکت‌های مرکزی کشورـ‌گفته بود: «من هم کاملا به این موضوع اعتقاد دارم، اما گرفتاری اینجا است چون تاکنون در ایران کاری انجام نشده مردم آشنا به کارهای اساسی نیستند و تشکیلاتی وجود ندارد. یکی از وظایف دولت یاد دادن به مردم است.
فکر و قصد من این است که دولت شروع کند و عملا فوائد و چگونگی کار‌ها را به مردم نشان بدهد و بعدا به تدریج هر رشته‌ای را به خود مردم واگذار نماید. در تشکیل شرکت پنبه و پشم و پوست نیز نیت من این بود که کار را به مردم واگذار نمایم.
به همین جهت هم سهام آن را در اختیار مردم گذاشتم و اصل بهای سهام را با صدی دوازده سود سالانه توسط بانک کشاورزی در مقابل خریداران تضمین کردم. می‌‌خواستم این رشته‌ها را خود مردم به دست گیرند و تعهدات خارجی دولت را انجام دهند.
اگر داور از فرصت مناسبی برخوردار بود در اجرای طرح اقتصاد متمرکز خود به نتیجه مناسبی دست می‌یافت. بنا به نظر کار‌شناسان توسعه هر برنامه توسعه‌ای تقریبا ربع قرن به طول خواهد انجامید تا به نتیجه متقنی دست یابد حال آنکه دوران اقتدار مدیریتی داور بر عرصه اقتصاد کمتر از ۴ سال به طول انجامید...
داور نیم قرن زیست و شاید همه مراتبی که در طی این ۵۰ سال طی نمود هیچ کدام به قدر و منزلت آداب‌دانی، جسارت و جاه‌طلبی او شهرت نیافت. خصلت و ویژگی‌هایی که به مزاج رضا‌شاه خوش نیامد و همین ناقوس مرگ را برای او به صدا در آورد.
علی‌اکبر داور پیش از آنکه به فرجام عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار رضا شاه گرفتار شود در ۲۱ بهمن ۱۳۱۵ در منزل شخصی خود در تجریش خودکشی کرد.
بیشتر
اطلاعات نسخه الکترونیکی
تعداد صفحات:
413
فرمت:
PDF
آپلود شده توسط:
kaydan
kaydan
1395/12/20
درج دیدگاه مختص اعضا است! برای ورود به حساب خود اینجا و برای عضویت اینجا کلیک کنید.

دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی داور و عدلیه

تعداد دیدگاه‌ها:
20
‍ از تاسیس دادگستری تا دیوان کیفر، با هدف قطع فساد اداری
🔹نخستین سازمان دادگستری در دوران وزارت #میرزاحسینخان_سپهسالار و با دستیاری #میرزا_یوسفخان_مستشارالدوله، مولف رساله #یک_کلمه، پایه گذاری شد و "قانون وزارت عدلیه اعظم و عدالتخانه های ایران" در ۱۱۹ ماده در سال ۱۲۸۸ قمری (۳۶ سال قبل از انقلاب مشروطیت) به تصویب رسید؛ اما در نبود نهاد قانونگذاری و برای ترضیه خاطر ملایان، در مقدمه آن آوردند که "این مجموعه مشتمل بر اصول قواعد است". از جمله این قواعد، قانونمند کردن قضاوت و منع دستگاه اجرائی از دخالت در قضاوت بودند. امور جزائی در صلاحیت انحصاری محاکم عدلیه بود و در دعاوی مدنی اصحاب دعوا مختار بودند که به محکمه عدلیه بروند یا محضر شرع...؛ در جنبش اعتراضی که به سال ۱۲۸۴ آغازید و به تحصن عده ای از علمای اعلام انجامید، از جمله درخواستهای تحصن کنندگان تاسیس عدالت خانه بود. منظور ملایان تشکیل عدلیه ای بود در اختیار آنان، برای اجرای احکام و حدود شرعی. از این رو، پس از اعلام مشروطیت و هنگام بحث در باره طرح متمم قانون اساسی در مجلس، ملایان طرفدار مشروطیت هم به مخالفت و ضدیت علنی بانظام قضایی عرفی برخواستند. از ابتدای کار مجلس، اختلاف نظر اساسی بین جبهه ترقی خواهان با ملایان درباره صلاحیت مجلس به عنوان مرجع قانونگذاری بود.
🔹در مجلسی که تناسب قوا به سود ترقی خواهان نبود، کار متمم قانون اساسی به انجام رسید. در صدر آن اصل دوم را آوردند که بایستی در هر دوره مجلس، پنج تن از مجتهدین و فقهای متدینین که مطلع از مقتضیات زمان هم باشند، در مجلس حضور داشته باشند تا مانع از تصویب قوانین مخالف قواعد مقدسه اسلام شوند. در فصل مربوط به "قوای مملکت" در تعریف قوه قضائیه نوشتند: "قوه قضائیه و حکمیه که عبارتست از تمیز حقوق و این قوه مخصوص است به محاکم شرعیه در شرعیات و به محاکم عدلیه در عرفیات (اصل۲۷). در فصل "اقتدارات محاکمات" نیز دوباره دو عدلیه شرعی و عرفی را به رسمیت شناختند: "دیوان عدالت عظمی و محاکم عدلیه مرجع رسمی تظلمات عمومی هستند و قضاوت درامور شرعیه با عدول مجتهدین جامع الشرایط است".(اصل ۷۱).
🔹در تهیه یک سری قوانین #آدولف_پرنی که در دادگستری فرانسه سمت دادستانی داشت و به عنوان مستشار به استخدام دولت ایران در آمده بود، نقش اساسی داشت. او تا سال ۱۳۰۵ در خدمت دادگستری ایران بود و قانون مجازات عمومی که در دیماه ۱۳۰۴ به تصویب مجلس شورای ملی رسید، ازجمله کارهای اوست... با آغاز سلطنت رضا شاه، #علی_اکبر_داور، که در بر کشیدن وی به ویژه در مجلس پنجم هنگام طرح ماده واحده انقراض سلطنت قاجاریه نقش کلیدی داشت، در سه هیات دولت پیاپی و به مدت شش سال عهده دار وزارت عدلیه شد. او در بهمن ۱۳۰۵ عدلیه را منحل کرد و کمیسیونی را به ریاست مشیرالدوله برای اصلاح قوانین عدلیه برگزید. داور با کمک #مشیرالدوله و #محسن_صدر محاکمی از قضات تحصیل کرده تاسیس کرد و برای آنکه مورد طعن و لعن ملایان قرار نگیرد، برخی از آنان را هم به عدلیه آورد. به مرور تصویب قوانین اصلاحی اصول محاکمات حقوقی و جزایی، همچنین کار بزرگ تهیه و تصویب قانون مدنی، در سه جلد حاوی ۱۳۳۵ماده، به انجام رسیدند. در تشکیلات جدید دادگستری حوزه صلاحیت و دخالت علما در امور قضائی روز به روز محدودتر شد.
🔹سپس با هدف مبارزه با فساد اداری، از جمله اختلاس و ارتشاء و پارتی بازی در ادارات دولتی، از سوم بهمن ماه ۱۳۰۷، سازمان قضایی ویژه و مختص مجازات مقامات و کارکنان سازمانهای عمومی (ادارات دولتی، شهرداری ها و ...) به نام #دیوان_کیفر_کارکنان_دولت آغاز بکار کرد... علی اکبر داور، وزیر دادگستری وقت خوشنامترین قضات وقت از جمله #عبدالعلی_لطفی (سه دهه بعد، وزیر دادگستری دولت مصدق)، #علی_حائری_شاهباغ (در زمان دکتر مصدق، دادستان تهران)، #الهیار_صالح و ... را به عضویت در این دیوان منصوب کرد... در مراسم معرفی این قضات، رضاشاه از آنان خواسته بود که بدون ملاحظه و با شدت تمام با دزدان اداری که در سازمانهای دولتی لانه کرده اند، مبارزه کنند و چهره فرهنگ اداری ایران را از لوث وجود افراد فاسد پاک سازند.
✒محمد امیری؛ مدیر کانال کتابهای ممنوعه
🔸منابع:
۱.اندیشه ترقی و حکومت قانون (عصر سپهسالار)؛ فریدون آدمیت.
۲. ایدئولوژی و نهضت مشروطیت ایران، فریدون آدمیت، انتشارات پیام.
۳. مجلس اول و بحران آزادی، فریدون آدمیت.
۴. مقاله دادکستری در ایران، از عبدالکریم لاهیجی.
۵. تحقیقات نوشیروان کیهانی زاده، تاریخنگار.
🆔 @ketab_mamnouee
باسلام
کتاب "تاریخ روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی" ، 2 جلدی از باقر عاقلی تو کتابناک نیست فک کنم. اگه آپلود بشه عالی میشه.
رضای گرامی دوست عزیز تک جلدی این کتاب حدود 300 صفحه میشود که البته چاپ جدید است و متاسفانه شامل حق کپی رایت می باشد.
سعی میکنم کتاب بعدی جلد اول و دوم خاطرات دکتر عنی رو اسکن نمایم و بقیه مجلدات دیگر رو هم به مرور اسکن کنم.
[quote='kaydan']نقل قول از reza901:جناب kaydan
می دانم سرتون شلوغه و احتمالا کتابهای زیادی مد نظرتون برای اسکن و مطالعه است..ولی اگر امکانش بود کتاب پایتخت های ایران انتشارات میراث فرهنگی را هم صلاح دونستید اسکن کنید..متشکر
جناب رضا دوست عزیز شخصا دوست دارم کتاب رو اسکن کنم ولی مشکل بزرگی که وجود داره، وجود تعداد زیادی تصویر در داخل کتاب هست.متاسفانه بودن تصاویر درون کتاب خود معضلی شده برای اسکن کتابها. کار بر روی تصاویر واقعا وقت گیره. کتاب سه دولتمرد رو من بیش از چهار روز وقت گذاشتم برای تصاویرش، کتاب تاریخ ادیان جلد 5 که فکر میکنم از مهمترین جلدهای اون هست(به ادیان اقوام اسکیمو،سرخپوستان آمریکا و آفریقا می پردازه) با حدود 600 صفحه و 18 تصویر هنوز کار روی تصاویر اون باقی مانده، هر صفحه دارای تصویر با فرمتtiff حدود 8 مگابایت حجم داره. اگر بخواهیم اون رو به فرمت pdf تبدیل کنی بالغ بر 50 مگابایت حجم همین تعداد تصویر خواهد بود. باید اول در فتوشاپ بهjpg تبدیل شود و سپس با آکروبات حجم 3 مگابایت رو به300kb کم کنیم.(البته هیچکدام از تصاویر کتاب به این شکل نیست کیفیت همه تصاویر در فتوشاپ افزایش داده میشود که آنهم خود زمان می برد.) اکثر کتابهای تاریخ معاصر دارای تصویر بوده و حذف تصاویر نیز به عقیده من درست نیست، اینکه تصاویر رو بدون کیفیت در کتاب قرار دهیم نیز به عقیده من اصلا درست نیست و تنها راه زمان گذاشتن برای پایین آوردن حجم تصاویر با در نظر گرفتن بهترین حالت و کیفیت تصویر می باشد. به همین دلیل وقت و زمان زیادی رو طلب میکنه.
شما هر کتاب بدون تصویری رو بگید من سعی میکنم در کمتر از دو سه روز خدمتتون اسکن کنم چون نسبت به کتابهای دارای تصویر زمان بسیار کمتری صرف آن خواهد شد.
[/quote]
جناب kaydan
اگر لطف کنید نسخه تک جلدی خاطرات دکتر غنی در صورتی که در دسترس دارید و وقتش را داشتید اسکن نمایید..همون نسخه ای می باشد که دکتر پاریزی تصحیح کرده..
[quote='reza901']جناب kaydan
می دانم سرتون شلوغه و احتمالا کتابهای زیادی مد نظرتون برای اسکن و مطالعه است..ولی اگر امکانش بود کتاب پایتخت های ایران انتشارات میراث فرهنگی را هم صلاح دونستید اسکن کنید..متشکر[/quote]
جناب رضا دوست عزیز شخصا دوست دارم کتاب رو اسکن کنم ولی مشکل بزرگی که وجود داره، وجود تعداد زیادی تصویر در داخل کتاب هست.متاسفانه بودن تصاویر درون کتاب خود معضلی شده برای اسکن کتابها. کار بر روی تصاویر واقعا وقت گیره. کتاب سه دولتمرد رو من بیش از چهار روز وقت گذاشتم برای تصاویرش، کتاب تاریخ ادیان جلد 5 که فکر میکنم از مهمترین جلدهای اون هست(به ادیان اقوام اسکیمو،سرخپوستان آمریکا و آفریقا می پردازه) با حدود 600 صفحه و 18 تصویر هنوز کار روی تصاویر اون باقی مانده، هر صفحه دارای تصویر با فرمتtiff حدود 8 مگابایت حجم داره. اگر بخواهیم اون رو به فرمت pdf تبدیل کنی بالغ بر 50 مگابایت حجم همین تعداد تصویر خواهد بود. باید اول در فتوشاپ بهjpg تبدیل شود و سپس با آکروبات حجم 3 مگابایت رو به300kb کم کنیم.(البته هیچکدام از تصاویر کتاب به این شکل نیست کیفیت همه تصاویر در فتوشاپ افزایش داده میشود که آنهم خود زمان می برد.) اکثر کتابهای تاریخ معاصر دارای تصویر بوده و حذف تصاویر نیز به عقیده من درست نیست، اینکه تصاویر رو بدون کیفیت در کتاب قرار دهیم نیز به عقیده من اصلا درست نیست و تنها راه زمان گذاشتن برای پایین آوردن حجم تصاویر با در نظر گرفتن بهترین حالت و کیفیت تصویر می باشد. به همین دلیل وقت و زمان زیادی رو طلب میکنه.
شما هر کتاب بدون تصویری رو بگید من سعی میکنم در کمتر از دو سه روز خدمتتون اسکن کنم چون نسبت به کتابهای دارای تصویر زمان بسیار کمتری صرف آن خواهد شد.
جناب kaydan
می دانم سرتون شلوغه و احتمالا کتابهای زیادی مد نظرتون برای اسکن و مطالعه است..ولی اگر امکانش بود کتاب پایتخت های ایران انتشارات میراث فرهنگی را هم صلاح دونستید اسکن کنید..متشکر
[quote='kaydan']بله دوست عزیز متاسفانه کتابهای از این قبیل بسیار کمیاب شدن.
نه اینکه اجازه چاپ نداشته باشند خیر، انتشارات نگاه میکنه میبینه برای انتشار فرضا 7 جلد خاطرات دکتر غنی باید میلیونها هزینه کنه در صورتی که متقاضی برای خرید اون وجود نداره، متاسفانه جامعه کتابخوان ایرانی به یک سمتی سوق پیدا کرده که فکر میکنم میتونه در آینده بسیار مخرب باشه، جامعه جوان ایرانی به سمت فلسفه غرب روی آورده بدون کمترین مطالعه و شناختی از تاریخ کشورش، اکثر جوان امروزی رو می بینی که فلسفه کانت و وینکنشتاین و نیچه و هایدیگر و.....الخ، رو میخونه بدون اینکه بدونه فرهنگ و تاریخ خودش چجوری شکل گرفته، حتی اطلاع درستی از تاریخ فلسفه و فلاسفه قدیم نداره، دچار یک زوال اندیشیدن شده، تاریخ غرب رو نمیدونه، تاریخ خودش رو نمیدونه و تنها به بلغور کردن چند جمله از این و آن فیلسوف چند صده گذشته خودش رو ارضاء میکنه، کافیه یک نگاه به فضای اینترنتی بندازیم تا بهتر متوجه بشیم.[/quote]
با شما موافقم
متاسفانه قیمت کتابها خیلی بالاست..مخصوصا توی این 6-7 سال اخیر قیمت ها سر به فلک گذاشته..تیراژها هم خیلی پایین اومده طبیعی کتاب خوان کم میشه..البته کتاب خوب هم کم شده.
بله دوست عزیز متاسفانه کتابهای از این قبیل بسیار کمیاب شدن.
نه اینکه اجازه چاپ نداشته باشند خیر، انتشارات نگاه میکنه میبینه برای انتشار فرضا 7 جلد خاطرات دکتر غنی باید میلیونها هزینه کنه در صورتی که متقاضی برای خرید اون وجود نداره، متاسفانه جامعه کتابخوان ایرانی به یک سمتی سوق پیدا کرده که فکر میکنم میتونه در آینده بسیار مخرب باشه، جامعه جوان ایرانی به سمت فلسفه غرب روی آورده بدون کمترین مطالعه و شناختی از تاریخ کشورش، اکثر جوان امروزی رو می بینی که فلسفه کانت و وینکنشتاین و نیچه و هایدیگر و.....الخ، رو میخونه بدون اینکه بدونه فرهنگ و تاریخ خودش چجوری شکل گرفته، حتی اطلاع درستی از تاریخ فلسفه و فلاسفه قدیم نداره، دچار یک زوال اندیشیدن شده، تاریخ غرب رو نمیدونه، تاریخ خودش رو نمیدونه و تنها به بلغور کردن چند جمله از این و آن فیلسوف چند صده گذشته خودش رو ارضاء میکنه، کافیه یک نگاه به فضای اینترنتی بندازیم تا بهتر متوجه بشیم.
[quote='kaydan']بله این سری خاطرات جناب غنی نیز از جمله کتابهای ارزنده ایست که مطالب تاریخی مفیدی از یک قرن گذشته میتوان در آن مشاهده نمود،از جمله روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران با کشورهای همسایه و غربی، تحقیقات جناب غنی و نامه نگاری های ایشان با برخی اساتید فرهنگ و ادب و هنر و....الخ.
استاد غنی یک 3 جلد شرح زندگی و دیوان حافظ نیز دارند که آن کتاب نیز ارزشمند است. در کنار آن یک کتاب تک جلدی دیگر از این محقق وجود دارد که تفسیر دیوان حافظ می باشد. این کتاب تاآنجا که بخاطر دارم تجدید چاپ نشد، در واقع اشعار دیوان حافظ را به صورت حاشیه نویسی تفسیر و توضیحاتی چند در باب ابیات و غزلهای حافظ آورده است. و کتاب به همان صورت حاشیه نویسی با دست خط خود استاد قاسم غنی بزیر چاپ برده شده.[/quote]
دو روز پیش رفتم ببینم این کتاب 7 جلدی دکتر غنی توی بازار پیدا میشه یکی از کتاب فروشی ها گفت سال هاست که چاپش تمام شده ولی گفت یک نسخه خلاصه است که به وسیله دکتر پاریزی تصحیح شده ..چاپ سال 81 اون شاید پیدا بشه..البته دست دوم
بله این سری خاطرات جناب غنی نیز از جمله کتابهای ارزنده ایست که مطالب تاریخی مفیدی از یک قرن گذشته میتوان در آن مشاهده نمود،از جمله روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران با کشورهای همسایه و غربی، تحقیقات جناب غنی و نامه نگاری های ایشان با برخی اساتید فرهنگ و ادب و هنر و....الخ.
استاد غنی یک 3 جلد شرح زندگی و دیوان حافظ نیز دارند که آن کتاب نیز ارزشمند است. در کنار آن یک کتاب تک جلدی دیگر از این محقق وجود دارد که تفسیر دیوان حافظ می باشد. این کتاب تاآنجا که بخاطر دارم تجدید چاپ نشد، در واقع اشعار دیوان حافظ را به صورت حاشیه نویسی تفسیر و توضیحاتی چند در باب ابیات و غزلهای حافظ آورده است. و کتاب به همان صورت حاشیه نویسی با دست خط خود استاد قاسم غنی بزیر چاپ برده شده.
داور و عدلیه
عضو نیستید؟
ثبت نام در کتابناک