دیوان اشعار رشید یاسمی
نویسنده:
رشید یاسمی
امتیاز دهید
.
در میان آثار فراوان شادروان رشید یاسمی دیوان اشعار او از درخشندگى و اهمیت بیشترى برخوردار است زیرا وى از نخستین گویندگان معاصر ایرانست که لزوم تجدد و نوخواهى و التفات به مضامین بکر و تازه را در شعر احساس کرد و بدان جامۀ عمل پوشاند.عبارت دیگر با نظرى اجمالى به تاریخچۀ شعر معاصر ایران و علل پیدایش آن و ارائۀ موضوعات جالب و نو در این شصتهفتادسالۀ اخیر نشان مىدهد که شعر رشید تمام خصوصیات یک شعر خوب را داراست زیرا از نظر شاعرى وى فردى اخلاقى است و شعرش میتواند روشنگر و هدایتگر باشد و شعر خوب آن شعریست که حاکى از پسندیدهترین اخلاق، قوىترین احساسات و لطیفترین سلیقهها باشد و هرچه این صفات در آن شدیدتر و عمومىتر شود آن شعر دیرپاىتر مىگردد.مرحوم رشید یاسمى بسبب آشنائى با ادبیات خارجى از این تجددخواهى برکنار نمانده و اشعارش همراه با نوآوریهائى در مضمون و محتوى میباشد و از سوى دیگر بعلت تتبع در متون گذشتۀ ادبى ایران داراى رگههائى از سبک شعراى قدیم فارسى است و این دو عامل سبب نوسان سبک شعر او شده است.
اشعار او در این مقطع از نظر صورت و معنى داراى زیبائى مخصوص بخود است. رشید در دورۀ کمال سخنش، مثل هر شاعر واقعى کوشیده است زیبائیهاى تازهاى را بیابد و ببیند و بستاید و پیوسته سعى و تلاشش بر این بوده که از تکلفات و صنایع بدیعى بىمورد دورى کند-بعبارت دیگر شعر رشید تلفیقى از ذوق و اندیشه است و خواندن هر قطعه شعرش انسان را به تفکر وامىدارد. دردهاى عادى و فردى در شعر او چنان تعمیم مىیابد که بیانگر درد تمام انسانها میگردد.
مفاهیم عمیق و محتوى پربار اشعار رشید در قالب الفاظ اصیل و تراشخورده بیان شده و از کلمات مبتذل و عامیانه در شعرش اثرى نیست.
رشید براى بیان افکار خود از کلیۀ قالبهاى معمول شعرى استفاده کرده است بخصوص نوعى که بیشتر جنبۀ ابتکار داشته و خود آنرا «منقطعات» نامیده است و آن نوعى ترکیببند است که از امتیاز ویژهاى برخوردار است و شاعر در این اقدام توفیق زیادى بدست آورده است.
دیوان او توسط انتشارات امیرکبیر در سال 1362 به چاپ رسیده است.
نقل از مقدمه ی کتاب:
رشید یاسمى یکى از ستارگان تابناک شعر و تحقیق و ترجمه در دوران معاصر است. وى بسال ١٢٧۵ برابر ٢٨ جمادى الثانى ١٣١۴ قمرى در کرمانشاه متولد شد، از همان آغاز صباوت بارقۀ هوش و استعداد سرشار در ناصیۀ او مشاهده میشد. خانوادۀ او همه اهل فضل و دانش و هنر بودند و جد مادریش محمد باقر میرزا خسروى نویسندۀ داستان «شمس و طغرا» از ادبا و شعراى عصر خود بود. رشید در آغوش چنین خانوادۀ هنرپرور و باذوق پرورش یافت و بزرگ شد.
رشید چون مدتى از سالهاى کودکى را در میان عشایر و دشتهاى سرسبز و وسیع طبیعت سپرى کرد ذوقش لطیف و طبع حساسش شکوفا شد، و این ذوق خدادادى بعدها در اثر تمرین و ممارست و مطالعۀ دواوین و آثار شعرا و نویسندگان بزرگ او را در شعر به درجۀ والائى رسانید.
رشید پس از طى دورۀ دبستان در کرمانشاه براى ادامۀ تحصیل بتهران آمد و در مدرسۀ «سنلوئى» دورۀ دبیرستان را بپایان رسانید و مدتى بعنوان رئیس دبیرستان در زادگاهش خدمت کرد ولى از آنجائیکه روح بزرگ او با محیط کوچک شهرستان کرمانشاه چندان تناسب و سازگارى نداشت دوباره بتهران عزیمت کرد و با همکارى استادانى چون ملک الشعراى بهار، عباس اقبال و سعید نفیسى و برخى دیگر خدمات فرهنگى و ادبى و مطبوعاتى خود را آغاز کرد و از محضر اساتید بزرگ چون میرزا طاهر تنکابنى و ادیب نیشابورى و دیگران بهرهها گرفت و دیرى نپائید که یکى از مفاخر و بزرگان شعر و ادب پایتخت گردید.
مرحوم رشید یاسمى در تمام مدت زندگى علاوه بر تحقیق و مطالعه بکارهاى مختلف دولتى اشتغال داشت تا اینکه در سال ١٣١٢ بسمت استادى کرسى تاریخ اسلام در دانشکدۀ ادبیات تهران و دانشسراى عالى انتخاب گردید و بعدها هم بعضویت فرهنگستان ایران درآمد و در سال ١٣٢٢ جزو هیأتى به هند مسافرت کرد و چکامههاى «ایران و هند» و «خاطرات هند» یادگار این سفر است.
استاد پیوسته در تلاش بود که بخواند و بنویسد و حاصل تحقیقات و مطالعاتش را در دسترس علاقهمندان و دوستاران فرهنگ و ادب قرار دهد و همین کوشش مستمر در فراگیرى و تعلیم به دیگران سبب شد تا جان عزیزش را در این راه از دست بدهد و جامعۀ ادبشناس و هنردوست ایران را با فقدان خود عزادار نماید. این اتفاق ناگوار و جانکاه زمانى رخ داد که در روز ١١ اسفند ١٣٢٧ در مجمع استادان و دانشجویان در دانشکده ادبیات دربارۀ «تأثیر عقاید و افکار حافظ در گوته» سخن مىگفت بعارضۀ سکته مبتلا گردید و سرانجام در ١٨ اردیبهشت ١٣٣٠ چشم از جهان فروبست.
از شادروان رشید یاسمى بعلت آشنائى به زبانهاى عربى و انگلیسى و فرانسه و خط و زبان پهلوى آثار و تحقیقات ارزندهاى بجا مانده است که فهرستوار به آنها اشاره میشود:
در زمینۀ تألیفات
١ -آئین نگارش تاریخ. تهران، ١٣١۶
٢ -احوال ابن یمین. کتابخانۀ شرق، ١٣٠۴
٣ -احوال سلمان ساوجى. کتابخانۀ شرق (بدون تاریخ)
۴ -ادبیات معاصر. (ذیل بر ترجمۀ جلد چهارم تاریخ ادبى ایران تألیف ادوارد براون) . چاپخانۀ روشنائى، ١٣١۶
۵ -پرورش افکار بوسیلۀ کلیات تاریخ
۶ -تاریخ مختصر ایران. یک دوره، چاپ وزارت فرهنگ
٧ -تاریخ ملل و نحل (از انتشارات مؤسسۀ وعظ و خطابه)
٨ -قانون اخلاق. مؤسسۀ خاور، ١٣٠٧
٩ -کرد و پیوستگى نژادى و تاریخى او. تهران. شرکت چاپخانۀ
تابان (بدون تاریخ)
١٠ -مشارکت در تدوین کتاب دستور زبان فارسى براى دبیرستانها ( ٣ جلد)
١١ -مشارکت در تدوین کتابهاى فارسى براى دبیرستانها ( ٣ جلد)
١٢ -منتخبات اشعار رشید یاسمى. تهران، مؤسسۀ خاور، ١٣١٢
دوم: تصحیح و تحشیه و انتخاب
١ -اشعار گزیدۀ فرخى سیستانى، چاپ وزارت فرهنگ، ١٣١٩
٢ -اشعار گزیدۀ مسعود سعد سلمان. چاپ وزارت فرهنگ، ١٣١٩
٣ -اندرزنامۀ اسدى طوسى. کتابخانۀ شرق، ١٣٠۴
۴ -دیوان محمد باقر میرزا خسروى کرمانشاهى. تهران، ١٣٠٣
۵ -دیوان مسعود سعد سلمان، تهران، کتابفروشى ادب، ١٣١٨
۶ -دیوان هاتف اصفهانى، تهران، مؤسسۀ خاور، ١٣٠٧
٧ -سلامان و ابسال جامى، تهران، کتابخانۀ شرق، ١٣٠۶
٨ -مقدمه بر دوبیتىهاى باباطاهر عریان، نشریۀ ارمغان، چاپ اول ١٣٠۶ ، چاپ دوم ١٣١١
٩ -نامۀ فرهنگستان ( ٣ سال) از ١٣٢٢ تا ١٣٢۴
١٠ -نصایح فردوسى، تهران، مؤسسۀ خاور، ١٣٠۶
سوم
بیشتر
در میان آثار فراوان شادروان رشید یاسمی دیوان اشعار او از درخشندگى و اهمیت بیشترى برخوردار است زیرا وى از نخستین گویندگان معاصر ایرانست که لزوم تجدد و نوخواهى و التفات به مضامین بکر و تازه را در شعر احساس کرد و بدان جامۀ عمل پوشاند.عبارت دیگر با نظرى اجمالى به تاریخچۀ شعر معاصر ایران و علل پیدایش آن و ارائۀ موضوعات جالب و نو در این شصتهفتادسالۀ اخیر نشان مىدهد که شعر رشید تمام خصوصیات یک شعر خوب را داراست زیرا از نظر شاعرى وى فردى اخلاقى است و شعرش میتواند روشنگر و هدایتگر باشد و شعر خوب آن شعریست که حاکى از پسندیدهترین اخلاق، قوىترین احساسات و لطیفترین سلیقهها باشد و هرچه این صفات در آن شدیدتر و عمومىتر شود آن شعر دیرپاىتر مىگردد.مرحوم رشید یاسمى بسبب آشنائى با ادبیات خارجى از این تجددخواهى برکنار نمانده و اشعارش همراه با نوآوریهائى در مضمون و محتوى میباشد و از سوى دیگر بعلت تتبع در متون گذشتۀ ادبى ایران داراى رگههائى از سبک شعراى قدیم فارسى است و این دو عامل سبب نوسان سبک شعر او شده است.
اشعار او در این مقطع از نظر صورت و معنى داراى زیبائى مخصوص بخود است. رشید در دورۀ کمال سخنش، مثل هر شاعر واقعى کوشیده است زیبائیهاى تازهاى را بیابد و ببیند و بستاید و پیوسته سعى و تلاشش بر این بوده که از تکلفات و صنایع بدیعى بىمورد دورى کند-بعبارت دیگر شعر رشید تلفیقى از ذوق و اندیشه است و خواندن هر قطعه شعرش انسان را به تفکر وامىدارد. دردهاى عادى و فردى در شعر او چنان تعمیم مىیابد که بیانگر درد تمام انسانها میگردد.
مفاهیم عمیق و محتوى پربار اشعار رشید در قالب الفاظ اصیل و تراشخورده بیان شده و از کلمات مبتذل و عامیانه در شعرش اثرى نیست.
رشید براى بیان افکار خود از کلیۀ قالبهاى معمول شعرى استفاده کرده است بخصوص نوعى که بیشتر جنبۀ ابتکار داشته و خود آنرا «منقطعات» نامیده است و آن نوعى ترکیببند است که از امتیاز ویژهاى برخوردار است و شاعر در این اقدام توفیق زیادى بدست آورده است.
دیوان او توسط انتشارات امیرکبیر در سال 1362 به چاپ رسیده است.
نقل از مقدمه ی کتاب:
رشید یاسمى یکى از ستارگان تابناک شعر و تحقیق و ترجمه در دوران معاصر است. وى بسال ١٢٧۵ برابر ٢٨ جمادى الثانى ١٣١۴ قمرى در کرمانشاه متولد شد، از همان آغاز صباوت بارقۀ هوش و استعداد سرشار در ناصیۀ او مشاهده میشد. خانوادۀ او همه اهل فضل و دانش و هنر بودند و جد مادریش محمد باقر میرزا خسروى نویسندۀ داستان «شمس و طغرا» از ادبا و شعراى عصر خود بود. رشید در آغوش چنین خانوادۀ هنرپرور و باذوق پرورش یافت و بزرگ شد.
رشید چون مدتى از سالهاى کودکى را در میان عشایر و دشتهاى سرسبز و وسیع طبیعت سپرى کرد ذوقش لطیف و طبع حساسش شکوفا شد، و این ذوق خدادادى بعدها در اثر تمرین و ممارست و مطالعۀ دواوین و آثار شعرا و نویسندگان بزرگ او را در شعر به درجۀ والائى رسانید.
رشید پس از طى دورۀ دبستان در کرمانشاه براى ادامۀ تحصیل بتهران آمد و در مدرسۀ «سنلوئى» دورۀ دبیرستان را بپایان رسانید و مدتى بعنوان رئیس دبیرستان در زادگاهش خدمت کرد ولى از آنجائیکه روح بزرگ او با محیط کوچک شهرستان کرمانشاه چندان تناسب و سازگارى نداشت دوباره بتهران عزیمت کرد و با همکارى استادانى چون ملک الشعراى بهار، عباس اقبال و سعید نفیسى و برخى دیگر خدمات فرهنگى و ادبى و مطبوعاتى خود را آغاز کرد و از محضر اساتید بزرگ چون میرزا طاهر تنکابنى و ادیب نیشابورى و دیگران بهرهها گرفت و دیرى نپائید که یکى از مفاخر و بزرگان شعر و ادب پایتخت گردید.
مرحوم رشید یاسمى در تمام مدت زندگى علاوه بر تحقیق و مطالعه بکارهاى مختلف دولتى اشتغال داشت تا اینکه در سال ١٣١٢ بسمت استادى کرسى تاریخ اسلام در دانشکدۀ ادبیات تهران و دانشسراى عالى انتخاب گردید و بعدها هم بعضویت فرهنگستان ایران درآمد و در سال ١٣٢٢ جزو هیأتى به هند مسافرت کرد و چکامههاى «ایران و هند» و «خاطرات هند» یادگار این سفر است.
استاد پیوسته در تلاش بود که بخواند و بنویسد و حاصل تحقیقات و مطالعاتش را در دسترس علاقهمندان و دوستاران فرهنگ و ادب قرار دهد و همین کوشش مستمر در فراگیرى و تعلیم به دیگران سبب شد تا جان عزیزش را در این راه از دست بدهد و جامعۀ ادبشناس و هنردوست ایران را با فقدان خود عزادار نماید. این اتفاق ناگوار و جانکاه زمانى رخ داد که در روز ١١ اسفند ١٣٢٧ در مجمع استادان و دانشجویان در دانشکده ادبیات دربارۀ «تأثیر عقاید و افکار حافظ در گوته» سخن مىگفت بعارضۀ سکته مبتلا گردید و سرانجام در ١٨ اردیبهشت ١٣٣٠ چشم از جهان فروبست.
از شادروان رشید یاسمى بعلت آشنائى به زبانهاى عربى و انگلیسى و فرانسه و خط و زبان پهلوى آثار و تحقیقات ارزندهاى بجا مانده است که فهرستوار به آنها اشاره میشود:
در زمینۀ تألیفات
١ -آئین نگارش تاریخ. تهران، ١٣١۶
٢ -احوال ابن یمین. کتابخانۀ شرق، ١٣٠۴
٣ -احوال سلمان ساوجى. کتابخانۀ شرق (بدون تاریخ)
۴ -ادبیات معاصر. (ذیل بر ترجمۀ جلد چهارم تاریخ ادبى ایران تألیف ادوارد براون) . چاپخانۀ روشنائى، ١٣١۶
۵ -پرورش افکار بوسیلۀ کلیات تاریخ
۶ -تاریخ مختصر ایران. یک دوره، چاپ وزارت فرهنگ
٧ -تاریخ ملل و نحل (از انتشارات مؤسسۀ وعظ و خطابه)
٨ -قانون اخلاق. مؤسسۀ خاور، ١٣٠٧
٩ -کرد و پیوستگى نژادى و تاریخى او. تهران. شرکت چاپخانۀ
تابان (بدون تاریخ)
١٠ -مشارکت در تدوین کتاب دستور زبان فارسى براى دبیرستانها ( ٣ جلد)
١١ -مشارکت در تدوین کتابهاى فارسى براى دبیرستانها ( ٣ جلد)
١٢ -منتخبات اشعار رشید یاسمى. تهران، مؤسسۀ خاور، ١٣١٢
دوم: تصحیح و تحشیه و انتخاب
١ -اشعار گزیدۀ فرخى سیستانى، چاپ وزارت فرهنگ، ١٣١٩
٢ -اشعار گزیدۀ مسعود سعد سلمان. چاپ وزارت فرهنگ، ١٣١٩
٣ -اندرزنامۀ اسدى طوسى. کتابخانۀ شرق، ١٣٠۴
۴ -دیوان محمد باقر میرزا خسروى کرمانشاهى. تهران، ١٣٠٣
۵ -دیوان مسعود سعد سلمان، تهران، کتابفروشى ادب، ١٣١٨
۶ -دیوان هاتف اصفهانى، تهران، مؤسسۀ خاور، ١٣٠٧
٧ -سلامان و ابسال جامى، تهران، کتابخانۀ شرق، ١٣٠۶
٨ -مقدمه بر دوبیتىهاى باباطاهر عریان، نشریۀ ارمغان، چاپ اول ١٣٠۶ ، چاپ دوم ١٣١١
٩ -نامۀ فرهنگستان ( ٣ سال) از ١٣٢٢ تا ١٣٢۴
١٠ -نصایح فردوسى، تهران، مؤسسۀ خاور، ١٣٠۶
سوم
آپلود شده توسط:
poorfar
1392/09/01
دیدگاههای کتاب الکترونیکی دیوان اشعار رشید یاسمی
خوشبختانه اقبال بلند ایشان موجب نشر اشعارشان شده..